EV ბაზრის მიმოხილვა სომხეთში: ბოლო 5 წლის ტენდენციები და 2024 წლის შეჯამება

სომხეთის ელექტრომობილების (EV) ბაზარმა ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში მნიშვნელოვანი ზრდა განიცადა. ეს ტენდენცია განპირობებულია ქვეყნის ძალისხმევით, რომელიც მიზნად ისახავს ეკოლოგიურად სუფთა ტრანსპორტის პოპულარიზაციას, ნახშირორჟანგის ემისიების შემცირებას და ინფრასტრუქტურის მოდერნიზაციას. 

სტატიაში მიმოვიხილავთ EV ბაზრის ძირითად ტენდენციებს 2019-2023 წლებში და 2024 წლის მთავარ მოვლენებს, სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით.

ტენდენციები 2019-2023 წლებში

1. EV იმპორტისა და გაყიდვების ზრდა

• 2019 წელი: სომხეთში მხოლოდ 200 ელექტრომობილი იყო რეგისტრირებული, ძირითადად მეორადი მანქანები.

• 2020 წელი: COVID-19 პანდემიის მიუხედავად, EV რეგისტრაცია გაიზარდა 500 ერთეულამდე.

• 2021 წელი: რეგისტრაციებმა გადააჭარბა 1,200-ს, რაც 140%-იან ზრდას ნიშნავს წინა წელთან შედარებით. 

ამის მთავარი მიზეზი იყო: ელექტრომობილებზე საბაჟო და საშემოსავლო გადასახადების გაუქმება; საწვავის ფასების ზრდა, რაც EV-ებს უფრო ეკონომიურ ალტერნატივად აქცევდა.

• 2022 წელი: ბაზარი კიდევ უფრო გაიზარდა და რეგისტრაციამ მიაღწია 2,000 ერთეულს.

• 2023 წელი: EV გაყიდვები სტაბილურად გაიზარდა და დარეგისტრირდა 2,800 მანქანა ელექტრომობილი.

2. ინფრასტრუქტურის განვითარება

• 2019 წელი: ქვეყანაში ფუნქციონირებდა მხოლოდ 15 დამტენი სადგური.

• 2023 წელი: მათი რაოდენობა გაიზარდა 120 სადგურამდე, რომელთა 40%-ს შეადგენს სწრაფი დამტენები, განლაგებული ერევანსა და ძირითად გზებზე.

3. სახელმწიფო პოლიტიკა

სომხეთის მთავრობა აქტიურად უჭერს მხარს EV ბაზრის განვითარებას:

• EV იმპორტზე საბაჟო გადასახადებისა და დამატებითი ღირებულების გადასახადების გაუქმება.

• ფინანსური სუბსიდიები დამტენი სადგურების დამონტაჟებისთვის.

• ცნობიერების ამაღლების კამპანიები მწვანე ტრანსპორტის პოპულარიზაციის მიზნით.

2024 წლის სტატისტიკური შეჯამება

1. რეგისტრაციების ზრდა

• 2024 წლის ბოლოსთვის სომხეთში დარეგისტრირდა 4,000 ახალი ელექტრომობილი, რაც წინა წელთან შედარებით 43%-იან ზრდას წარმოადგენს.

• პოპულარულ მოდელებს შორის იყვნენ Nissan Leaf, Tesla Model 3 და ადგილობრივ საჭიროებებზე მორგებული ხელმისაწვდომი EV ვარიანტები.

2. ინფრასტრუქტურის გაფართოება

• დამტენი სადგურების რაოდენობამ მიაღწია 200-ს, რომელთაგან 70 სწრაფი დამტენია.

3. საზოგადოებრივი ელექტრომობილები

• ერევანის სატრანსპორტო სისტემამ 2024 წელს დაამატა 50 ელექტრობუსი.

• მთავრობამ დააანონსა სატრანსპორტო ფლოტის 30%-ის ელექტრიფიკაცია 2030 წლამდე.

ბაზრის მთავარი მამოძრავებელი ფაქტორები 2024 წელს

1. საგადასახადო შეღავათები და სუბსიდიები
   მთავრობა ინარჩუნებს EV-ებზე საგადასახადო შეღავათებს, რაც პროდუქტის ხელმისაწვდომობას ზრდის საშუალო შემოსავლების მქონე ოჯახებისთვის. ასევე, სუბსიდიები ბიზნესებისთვის, რომლებიც დამტენ სადგურებში ინვესტირებენ, ხელს უწყობს ქსელის განვითარებას.

2. ახალი ბრენდების შემოსვლა
   2024 წელს სომხეთის ბაზარზე გამოჩნდნენ საერთაშორისო EV მწარმოებლები, როგორებიცაა BYD და Hyundai, რომლებიც ხელმისაწვდომ და საიმედო მოდელებს სთავაზობენ მომხმარებლებს.

3. ცნობიერების ამაღლება
   ეროვნული კამპანიები ყურადღებას ამახვილებენ EV-ების გარემოსდაცვით და ეკონომიკურ უპირატესობებზე, რაც ზრდის მოთხოვნას რეგიონებშიც.

მომავლის პერსპექტივები

• 2030 წლამდე მოსალოდნელია 50,000 ელექტრომობილის რეგისტრაცია.

• დამტენი სადგურების რაოდენობა მიაღწევს 500 ერთეულს.

• შიდა წარმოება გაიზრდება და იმპორტზე დამოკიდებულება შემცირდება.

ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში სომხეთის EV ბაზარი სწრაფად განვითარდა, 2024 წელი კი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო ტრანსპორტის სფეროში მნიშვნელოვან ნაბიჯებად იქცა. სტატისტიკური მონაცემები ცხადყოფს, რომ ქვეყანა მტკიცედ ადგას ეკოლოგიურად მდგრადი ტრანსპორტის გზას. მთავრობასა და კერძო სექტორს შორის თანამშრომლობა, მომხმარებელთა მზარდი ინტერესი და თანამედროვე ტექნოლოგიები ხელს შეუწყობს ბაზრის გაფართოებას მომდევნო წლებში.