ჩინური ელექტრომობილები გლობალურ ბაზარზე გადიან

ჩინეთის ელექტრომობილების ბუმი უკვე გლობალური მასშტაბის მოვლენაა. ისეთი ბრენდები, როგორიცაა BYD, Chery, Geely და Changan, აქტიურად შედიან უცხოურ ბაზრებზე, რითაც ჩინეთს მსოფლიოს უდიდეს ავტომწარმოებლად აქცევენ. თუმცა, ქვეყნის შიგნით ვითარება სულ სხვაა: უხეში ფასების ომმა მრავალი სტარტაპი და საშუალო ბრენდი მიწასთან გაასწორა, ხოლო გადარჩენისთვის ბრძოლა დღემდე გრძელდება.

Ji Yue - სწრაფი აღმასვლა და მყისიერი კრახი

2021 წელს დაარსებული Ji Yue (Baidu-სა და Geely-ს ერთობლივი კომპანია) ერთ დროს პერსპექტიულ პროექტად ითვლებოდა. თუმცა 2024 წლის ბოლოს, მიუხედავად მზარდი გაყიდვებისა და ძლიერი ინვესტორების, კომპანია მოულოდნელად ჩამოიშალა, რითაც ასობით მომწოდებელი და პარტნიორი მძიმე მდგომარეობაში დატოვა. ეს შემთხვევა ნათლად აჩვენებს, რამდენად დაუნდობელია ჩინეთის EV ინდუსტრია.

ფასების ომის შედეგები

• მოგების შემცირება: ავტოინდუსტრიის საშუალო მარჟა 2017 წლის 8%-დან 2024-ში მხოლოდ 4.3%-მდე დაეცა.

• ზედმეტი სიმძლავრე: ქარხნების დატვირთვის დონე მხოლოდ 50%-ზეა, რაც მიუთითებს ზედმეტ საწარმოო შესაძლებლობებზე.

• მომწოდებლების წნეხი: კომპანიები ითხოვენ წლიურად მინიმუმ 10%-იან ფასდაკლებას, ვალებს კი ხანგრძლივად არ იხდიან.

• ხარისხის გაუარესება: იძულებითი დანაზოგების გამო ნაწილების ხარისხი ზოგჯერ საგრძნობლად ეცემა.

მთავრობის ჩარევა

ჩინეთის ხელისუფლება ცდილობს "დაუნდობელი კონკურენციის" შეჩერებას:

• მოიწვია ავტოინდუსტრიის ლიდერები და გააფრთხილა ახალი ფასების ომების დაწყებისგან თავი შეიკაონ;

• დაადგინა წესი, რომ მომწოდებლებს თანხა მაქსიმუმ 60 დღეში უნდა გადაეხადოთ;

• მოუწოდა ადგილობრივ მთავრობებს, შეამცირონ სუბსიდიები და აღმოფხვრან ჭარბი სიმძლავრე.

თუმცა, ექსპერტების აზრით, ეს მხოლოდ პირველი ნაბიჯებია და პრობლემის სწრაფი გადაჭრა არ ჩანს.

სამუშაო ადგილები და ეკონომიკური რისკი

ავტოინდუსტრია ჩინეთში 4.8 მილიონზე მეტ ადამიანს ასაქმებს. თუ ათობით ბრენდი გაკოტრდება, ეს სერიოზულ სოციალურ და ეკონომიკურ კრიზისს გამოიწვევს. სწორედ ამიტომ პეკინისთვის გამოწვევაა - როგორ შეამციროს ჭარბი წარმოება ისე, რომ მასობრივი უმუშევრობა არ მოჰყვეს.

მომავლის სცენარი

ექსპერტების შეფასებით, EV ინდუსტრია „ნოკაუტის რაუნდებს“ გადის: მხოლოდ ყველაზე ძლიერები გადარჩებიან. 

Xpeng-ის დამფუძნებლის, ჰე სიაოპენგის თქმით: „ჩინეთის ავტოინდუსტრიის ნოკაუტის რაუნდები კიდევ 5 წელს გაგრძელდება და საბოლოოდ მხოლოდ 5 ბრენდი დარჩება.“

ჩინეთი ერთდროულად უდიდესი შანსის და უდიდესი რისკის წინაშეა. გლობალური ექსპორტი რეკორდებს ხსნის, მაგრამ შინაურ ბაზარზე ფასების ომმა შეიძლება ასობით ბრენდის გაქრობა გამოიწვიოს. საბოლოოდ კი, მხოლოდ რამდენიმე გიგანტი მოახერხებს გადარჩენას და მსოფლიო ლიდერობის განმტკიცებას.